Энергетыка і экалогія
Актыўнае выкарыстанне электраэнергіі з'яўляецца агульнасусветным крытэрыем прагрэсіўнасці эканомікі і вытворча-тэхналагічных ланцужкоў, адзначыў Уладзімір Гусакоў. "Па вялікім рахунку, ўвод АЭС у эксплуатацыю - гэта прарыў, па значнасці супастаўны з тым, што Беларусь стала касмічнай дзяржавай. Уваходжанне нашай краіны ў склад клуба дзяржаў, якія асвоілі энергію атама, мае яшчэ і сур'ёзны іміджавы аспект. Гэта мае на ўвазе высокі ўзровень нацыянальнай тэхнічнай базы, падрыхтоўкі кадраў і навуковага суправаджэння, бо цэлы шэраг работ выконваўся на аснове айчынных распрацовак і нашымі спецыялістамі", - падкрэсліў ён.
Старшыня Прэзідыума НАН звярнуў увагу на тое, што ўвод атамнай электрастанцыі - гэта перш за ўсё крок да большай энергетычнай бяспекі, а таксама зніжэння экалагічнай нагрузкі, якая шмат у чым вызначаецца так званай вугляроднай энергетыкай. "Акрамя таго, мы значна зэканомім на імпарце прыроднага газу. А гэта азначае пазітыўнае змяненне сальда знешнегандлёвага балансу", - дадаў ён. Іншы аспект - павышэнне энергаэфектыўнасці за кошт вываду з эксплуатацыі састарэлага абсталявання альбо перакладу яго ў так званы халодны рэзерв.
"Галоўнае, што праца з мірным атамам адкрывае новыя магчымасці і дазваляе нам умацоўваць і нарошчваць кампетэнцыі. Можна сказаць, што свет на парозе стварэння кіруемага тэрмаядзернага сінтэзу. А гэта глабальны, сапраўды рэвалюцыйны скачок да тэхналогій будучыні. І мы проста абавязаны быць у лідзіруючай групе", - заявіў Уладзімір Гусакоў.
Новыя праекты
Кіраўнік Акадэміі навук распавёў і аб тых планах, якія будуюць беларускія навукоўцы ў сувязі з запускам Беларускай АЭС. У ліку перспектыўных напрамкаў ён назваў развіццё электратранспарту, пашырэнне выкарыстання электрычнасці для патрэб ацяплення і гарачага водазабеспячэння жылога фонду. У галіне электратранспарту навукоўцы НАН Беларусі стварылі істотныя зачыны - як па канструктыўных рашэннях, так і па кампанентнай базе. "Тут мы кааперуемся з цэлым шэрагам прамысловых прадпрыемстваў. Гэта дазволіла атрымаць узоры электрамабіляў і малога электратранспарту, аўтобусаў, грузавікоў і іншай тэхнікі, прычым з максімальна высокай гатоўнасцю да серыйнага выпуску. Гэта не проста лабараторныя ўзоры, а тэхніка з належнай канструктарскай дакументацыяй. Цяпер важна забяспечыць максімальную лакалізацыю па камплектуючых, асабліва назапашвальнікам энергіі, у тым ліку суперкандэнсатарам", - сказаў Уладзімір Гусакоў.
Сярод іншых напрамкаў - электрыфікацыя чыгунак і асвятленне аўтамабільных дарог, рэалізацыя канцэпцый разумных гарадоў і дамоў. "Іх функцыянаванне прадугледжвае наяўнасць разгалінаваных сетак, датчыкаў, сэнсараў, выканаўчых прывадаў і механізмаў. І тут электрычнасць проста неабходна. Не трэба забываць і аб выкарыстанні суперкампутарных тэхналогій, сховішчаў вялікіх дадзеных, воблачных вылічэнняў - усё гэта патрабуе адпаведнай энергаўзброенасці", - адзначыў старшыня Прэзідыума НАН.
На думку вучонага, Беларуская АЭС таксама дазволіць стварыць цэлы кластар энергаспажывальных вытворчасцей у галіне металургіі, хіміі і нафтахіміі. Шмат магчымасцяў адкрываецца і для развіцця вадароднай энергетыкі. Акрамя таго, новы ўзровень энергазабеспячэння дазволіць выйсці на яшчэ больш шырокае прымяненне лазерна-аптычных, святлодыёдных і іншых тэхналогій. Стане магчымым арганізаваць на аснове чыстай энергіі вытворчасці кампазіцыйных матэрыялаў, сфармаваць агульнанацыянальную сістэму дакладнага земляробства і жывёлагадоўлі, атрымання харчавання. Навукоўцы плануюць прапанаваць шырокі спектр распрацовак для розных галін эканомікі.
