Глыбокаэшаланаваная абарона. Ці як забяспечваецца бяспека Беларускай АЭС
Рэактарная ўстаноўка
Кожны энергаблок Беларускай АЭС абсталяваны рэактарнай устаноўкай В-491 з вода-вадзяным энергетычным рэактарам з вадой пад ціскам і двухконтурнай цеплавой схемай.
Рэактарная ўстаноўка ўключае ў сябе вада-вадзяны энергетычны рэактар корпуснога тыпу цеплавой магутнасцю 3200 МВт і электрычнай 1200 МВт. Цепланосбітам і запавольнікам ў рэактары з'яўляецца вада. Адсюль у абрэвіятуры - ВВЭР - дзве літары В (вада-вадзяны). Літары Э і Р азначаюць «энергетычны рэактар».
У якасці паліва выкарыстоўваецца слабаузбагачаны дыяксід урану.
Рэактарная ўстаноўка мае чатыры парагенератары і чатыры галоўных цыркуляцыйных помпавых агрэгата. Таксама ў рэактарную ўстаноўку ўваходзяць галоўны цыркуляцыйны трубаправод; сістэма кампенсацыі ціску; абсталяванне бетоннай шахты рэактара; сістэмы бяспекі.
Глыбокаэшаланаваная абарона
У аснову забеспячэння бяспекі ў праекце АЭС закладзены прынцып глыбокаэшаланаванай абароны - прымянення сістэмы бар'ераў на шляху распаўсюджвання іанізуючых выпраменьванняў і радыеактыўных рэчываў у навакольнае асяроддзе.
Сістэма бар'ераў ўключае:
- паліўную таблетку, якая прадухіляе выхад прадуктаў дзялення пад абалонку цеплавыдзяляльных элементаў;
- абалонку цеплавыдзяляльных элементаў, не дазваляючую прадуктам дзялення трапіць у цепланосбіт галоўнага цыркуляцыйнага контуру;
- галоўны цыркуляцыйны контур, які перашкаджае выхаду прадуктаў дзялення пад ахоўную герметычную абалонку;
- сістэму ахоўных герметычных абалонак (кантайнмент), якая выключае выхад прадуктаў дзялення ў навакольнае асяроддзе.
Кантайнмент (Будынак рэактара)
Контайнмент вытрымлівае сейсмічныя ўздзеяння, падзенне самалёта, знешняе ўздзеянне ад ударнай хвалі, якая стварае ціск 30 кпа, і ўнутраны націск у 5 кг/см2. Гэта значыць, калі выказаць здагадку, што ўся пададзеная ў рэактар вада ператворыцца ў пар і, як у гіганцкім чайніку, будзе ціснуць знутры на вечка, то абалонка вытрымае і гэта каласальны націск. Такім чынам, купал энергаблока знаходзіцца як бы ў пастаяннай гатоўнасці прыняць ўдар знутры. Для гэтага абалонка выканана з «папярэдне напружанага бетону»: металічныя тросы, нацягнутыя ўнутры бетоннай абалонкі, надаюць дадатковую маналітнасць канструкцыі, павялічваючы яе ўстойлівасць.
Аб'ём кантайнмента даволі вялікі - 75 тыс. м³. У выпадку аварыі для паніжэння ціску пара ўнутры ахоўнай абалонкі ўсталявана «спрынклерная сістэма», якая з-пад купала блока распырсквае раствор бору і іншых рэчываў, якія перашкаджаюць распаўсюджванню радыеактыўнасці. Там жа ставяцца рэкамбінатары вадароду, якія не дазваляюць гэтаму газу запасіцца і выключаюць магчымасць выбуху.
Прынцып абароны атамнай электрастанцыі вельмі падобны на звычайную рускую матрошку.
У выніку ядзернай рэакцыі, ўнутры паліўнай таблеткі утвараюцца інэртныя радыеактыўныя газы. Але таблетка ўладкована такім чынам, каб не дапусціць выхаду радыяцыі за межы яе абалонкі.
Калі ж гэта адбудзецца, радыяцыю спыніць абалонка цеплавыдзяляльных элемента, у якім знаходзяцца паліўныя таблеткі.
Калі ж гэтага апынецца недастаткова, радыяцыю затрымае корпус рэактара і галоўны цыркуляцыйны контур, у якім знаходзяцца і паліўныя таблеткі, і цеплавыдзяляльныя элементы.
І ўжо, калі ўявіць зусім драматычны сцэнар, з разрывам галоўнага цыркуляцыйнага трубаправода або карпусы рэактара, то на абарону навакольнага асяроддзя і чалавека ад радыяцыі ўстане кантайнтемен або будынак рэактара, у якім і знаходзіцца і паліўныя таблеткі, і цеплавыдзяляльныя элементы, і рэактар .
Больш падрабязную інфармацыю пра бяспеку Беларускай АЭС можна атрымаць у інфармацыйным цэнтры АЭС, размешчаным у горадзе Астравец па вуліцы Усходняй 18 А.
Цэнтр адкрыты з 8.00 да 17.00 у працоўныя дні. Запісацца на бясплатную экскурсію можна па тэлефоне 8 (015 91) 77 9 75.
