Сёння місія МАГАТЭ EPREV (Emergency Preparedness Review) па ацэнцы аварыйнай гатоўнасці і рэагавання на ядзерныя і радыяцыйныя надзвычайныя сітуацыі завяршыла сваю працу. Праверка праводзілася на просьбе ўраду Беларусі. "Эксперты місіі прыйшлі да высноў, што ў Беларусі існуюць эфектыўна дзейсныя і надзейныя механізмы ў галіне аварыйнай гатоўнасці і рэагавання, выдзелілі добрыя і прыдатныя практыкі, пазначылі моцныя бакі, а таксама тыя вобласці, дзе можа праводзіцца далейшае паляпшэнне, - сказаў Хуан Карлас Ленцiха. - Але я хацеў бы звярнуць увагу, што галоўнымі вынікамі дадзенай місіі з'яўляюцца магчымыя шляхі паляпшэння і ўдасканалення нацыянальных механізмаў аварыйнай гатоўнасці і рэагавання. А тыя практыкі, якія былі вылучаныя эксперыментамі, дазволяць іншым краінам палепшыць свае нацыянальныя сістэмы і механізмы ".
Хуан Карлас Ленцiха таксама закрануў тэму Сеткі рэагавання і аказання дапамогі (RANET) МАГАТЭ. Ён падкрэсліў, што гэты аператыўны інструмент прадастаўлення дапамогі ў выпадку ядзерных і радыяцыйных НС - важны механізм для абмену вопытам у галіне аварыйнай гатоўнасці і рэагавання. Беларусь напярэдадні завяршэння працы місіі МАГАТЭ зарэгістравалася ў дадзенай сетцы.
Міністр па надзвычайных сітуацыях Уладзімір Вашчанка адзначыў важнасць экспертных ацэнак. "Выконваючы даручэнне кіраўніка дзяржавы аб тым, што наша станцыя павінна быць самай бяспечнай, мы пастаянна ўдасканальваем свае веды, запрашаем місіі, спецыялістаў. Нам вельмі важны аб'ектыўны, незалежны погляд з боку. І мы сёння ўбачылі, што праведзеная праца, сістэма гатоўнасці і рэагавання атрымалі высокую ацэнку. Рэкамендацыі і прапановы, якія будуць унесены, мы прааналізуем і будзем імі кіравацца, - заявіў міністр. - мы не маем намеру спыняцца, будзем і далей ўдасканальвацца".
Уладзімір Вашчанка нагадаў, што эксперты МАГАТЭ ўбачылі практычную працу беларускіх ратавальнікаў, дзе задзейнічана вялікая колькасць спецыялістаў. "Для іх было прыемна ўбачыць такі ўзровень гатоўнасці да рэагавання. Наш палігон дазваляе любую сітуацыю, якая можа ўзнікнуць, змадэляваць і адпрацаваць. Дзесяткі сітуацый былі адпрацаваны, ліквідаваныя. І была атрымана высокая ацэнка", - сказаў на заканчэнне ён.
Каманда EPREV ў ходзе місіі вызначыла некалькі пераваг Беларусі. Да прыкладу, беларуская сістэма кіравання ядзернымі аварыямі інтэграваная ў сістэму кіравання надзвычайнымі сітуацыямі, якая прадугледжвае ўсе небяспекі. Таксама маецца комплексная праграма міжнароднага супрацоўніцтва па забеспячэнні гатоўнасці да надзвычайных сітуацыях і рэагаванні на іх, у тым ліку для ядзерных і радыелагічных падзей. На АЭС у Астраўцы маецца цэнтр экстранага рэагавання, які дазваляе выратавальнікам лепш каардынаваць сваю дзейнасць.
Эксперты адзначылі добрыя магчымасці для навучання ў сферы рэагавання на ядзерныя і радыяцыйныя надзвычайныя сітуацыі, іншыя НС. Высокай ацэнкі ўдастоены сродкі для лячэння пацярпелых.
Як паведамлялася, місія Міжнароднага агенцтва па атамнай энергіі EPREV па разглядзе аварыйнай гатоўнасці і рэагавання працавала ў Беларусі з 8 кастрычніка. Дэлегацыя наведала БелАЭС, Дзяржатамнагляд МНС, Дзяржпрамнагляд МНС, Мінпрыроды, Мінэнерга, Міністэрства аховы здароўя, падраздзялення МНС (Рэспубліканскі атрад спецыяльнага прызначэння, ГААСУ "Авіяцыя", НДІ пажарнай бяспекі і праблем надзвычайных сітуацый, Астравецкае раённае падраздзяленне МНС) і іншыя арганізацыі.
Місія запытвалася з улікам будаўніцтва БелАЭС. Паслугі па разглядзе аварыйнай гатоўнасці МАГАТЭ прадастаўляе па запыце дзяржавам-сябрам з мэтай ацэнкі ўзроўню іх гатоўнасці да ядзернай або радыелагічнай аварыйнай сітуацыі. Місія EPREV спрыяе павышэнню нацыянальнага патэнцыялу аварыйнага рэагавання ў адпаведнасці з нормамі бяспекі МАГАТЭ.
Беларуская АЭС будуецца па расійскім праекце з рэактарамі ВВЭР-1200 блізу Астраўца (Гродзенская вобласць). Першы энергаблок плануецца ўвесці ў эксплуатацыю у 2019 годзе, другі - у 2020-м.
